قرآن مجموعه آیات و سوره های نازل شده بر پیامبر اسلام است که در طی رسالت ایشان نازل شده است. نزول قرآن به صورت تدریجی و مناسبت های گوناگون بوده است.وَ قُرْءَانًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلىَ النَّاسِ عَلىَ مُکْثٍ وَ نَزَّلْنَاهُ تَنزِیلا(اسرا:۱۰۶ ) و قرآنى [با عظمت را] بخش بخش [بر تو] نازل کردیم تا آن را به آرامى بر مردم بخوانى، و آن را به تدریج نازل کردیم.(معرفت، ۱۳۸۶:۳۱). در طول رسالت پیامبر اکرم هرگاه پیشامدی رخ می‌داد یا مسلمانان با مشکلی روبرو می شدند برای رفع آن و گاهی برای پاسخ به سوالات مطرح شده آیاتی از یک سوره نازل میشد( همان). طبق وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَینَِّ لهَُم»( ابراهیم:4) و ما هیچ پیامبرى را جز به زبان قومش نفرستادیم، تا [حقایق را] براى آنان بیان کند». در زمان حضور مسلمانان معانی و مفاهیم آیات را درک می‌کردند و اگر هم احیاناً با ابهام مواجه می شدند پیامبر اکرم در دسترس آنها بود تا از پرسش کند و ابهام آنها برطرف شود. اکنون بعد از گذشت قرنها ما با متن قرآن مواجه هستیم که گاه در در فهم آن با مشکل روبرو می شویم ، برای حل این مشکل و واضح کردن مفاهیم قرآن مفسران در طول تاریخ به تفسیر قرآن پرداخته اند. یکی از روش هایی که اخیرا مورد توجه محققان و قرآن پژوهان قرار گرفته است روش نقد ادبی می باشد. در نقد ادبی به بررسی ادبی یک متن برای رسیدن به معنای نهفته در آن پرداخته می شود.در واقع در این روش برخورد ما با قرآن به مثابه یک متن میباشد و هدف بیان معانی متن و تبیین مقصود نویسنده یا گوینده از بیان این متن می باشد. یکی از روشها در این نظریه روش زبان شناسی می باشد که شامل شاخه های واج شناسی، ارتباط شناسی، معناشناسی، نشانه شناسی ،کاربرد شناسی و. می باشد.
یکی از نظریاتی که در زبان شناسی مطرح شده است صورت گرایی(فرمالیست)است که در این روش توجه به ظاهر متن می باشد. در این زمینه یاکوبسن دانشمند صورت گرایی روسی نظریه معروف ای با نام نظریه ارتباط ارائه داده است که در این نظریه به معرفی نقش های زبانی می‌پردازد.
یاکوبسن: رومن یاکوبسن (۱۹۸۲- ۱۸۹۶) زبان شناس و ادیب روسی، نظریه های مهمی ۷)
نظریه ارتباط: به عقیده یاکوبسن در هر رخداد زبانی شش عامل برجسته وجود دارد. هر ارتباط زبانی از یک‌پیام تشکیل شده است که از سوی گوینده یا به بیان کلی تر فرستنده به گیرنده منتقل می شود . در واقع گوینده پیامی را از طریق یک مجرا به شنونده می رساند و به کمک این پیام به موضوعی اشاره می کند، اما درهر ارتباط موفق زبانی سه عامل دیگر نیز باید وجود داشته باشد: "تماس یا مجرای ارتباطی" "کد یا رمزگان" و سرانجام "زمینه یا موضوع" که در گستره آن می‌توان فهمید پیام چیست. هر یک از این شش عامل به وجود آورنده یکی از نقش های زبانی است که در ادامه به تبیین آن پرداخته می شود:
ادامه مطلب
بافت ازعناصر مهم در فهم متن است وشامل بافت متنی و بافت فرا متنی است(صفوی،1394 :57)بافت فرامتنی یا بافت موقعیتی یعنی موقعیتی که متن در آن به کار رفته است و منظور از موقعیت ،محیط پیرامون زمانی،مکانی، اوضاع اجتماعی،فرهنگی واعتقادی در بر گیرنده متن می باشد.
برای درک بهتر بافت موقعیتی، مطالعه بر روی عناصر زبانی و غیر زبانی موثر است. در بررسی عناصر زبانی یکی از راهکارها، توجه به نقش های زبانی است. از نظر یاکوبسن(زبان شناس و نظریه پرداز) عوامل دخیل در ایجاد ارتباط عبارتند از : متکلم، مخاطب، موضوع پیام ،رمزگان ، و عناصر ادبی که از طریق مجرای ارتباطی رابطه را بر قرار می سازند. توجه به هر کدام از این عوامل ،پدید آورنده یکی از نقش های زبانی عاطفی ،ترغیبی، ارجاعی،همدلی و ادبی است ( رک صفوی،1394: 21) .
ادامه مطلب
قرآن مجموعه آیات و سوره های نازل شده بر پیامبر اسلام است که در طی رسالت ایشان نازل شده است. نزول قرآن به صورت تدریجی و مناسبت های گوناگون بوده است.وَ قُرْءَانًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلىَ النَّاسِ عَلىَ مُکْثٍ وَ نَزَّلْنَاهُ تَنزِیلا(اسرا:۱۰۶ ) و قرآنى [با عظمت را] بخش بخش [بر تو] نازل کردیم تا آن را به آرامى بر مردم بخوانى، و آن را به تدریج نازل کردیم.(معرفت، ۱۳۸۶:۳۱). در طول رسالت پیامبر اکرم هرگاه پیشامدی رخ می‌داد یا مسلمانان با مشکلی روبرو می شدند برای رفع آن و گاهی برای پاسخ به سوالات مطرح شده آیاتی از یک سوره نازل میشد( همان). طبق وَ مَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَینَِّ لهَُم»( ابراهیم:4) و ما هیچ پیامبرى را جز به زبان قومش نفرستادیم، تا [حقایق را] براى آنان بیان کند». در زمان حضور مسلمانان معانی و مفاهیم آیات را درک می‌کردند و اگر هم احیاناً با ابهام مواجه می شدند پیامبر اکرم در دسترس آنها بود تا از پرسش کند و ابهام آنها برطرف شود. اکنون بعد از گذشت قرنها ما با متن قرآن مواجه هستیم که گاه در در فهم آن با مشکل روبرو می شویم ، برای حل این مشکل و واضح کردن مفاهیم قرآن مفسران در طول تاریخ به تفسیر قرآن پرداخته اند. یکی از روش هایی که اخیرا مورد توجه محققان و قرآن پژوهان قرار گرفته است روش نقد ادبی می باشد. در نقد ادبی به بررسی ادبی یک متن برای رسیدن به معنای نهفته در آن پرداخته می شود.در واقع در این روش برخورد ما با قرآن به مثابه یک متن میباشد و هدف بیان معانی متن و تبیین مقصود نویسنده یا گوینده از بیان این متن می باشد. یکی از روشها در این نظریه روش زبان شناسی می باشد که شامل شاخه های واج شناسی، ارتباط شناسی، معناشناسی، نشانه شناسی ،کاربرد شناسی و. می باشد.
ادامه مطلب
درباره این سایت